Waarom oesterriffen zo belangrijk zijn
Platte oesters staan bekend als “ecosysteemingenieurs”. Wanneer ze zich in grote aantallen aan elkaar hechten, vormen ze riffen die:
- schuil-, voedsel- en kweekplaatsen bieden aan uiteenlopende vis- en ongewervelde soorten
- het water filteren en overtollige stikstof vastleggen
- de zeebodem stabiliseren en zo onze kust extra beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering
Het herstel van deze habitat versterkt dus niet alleen de natuurwaarde van de Noordzee, maar draagt ook bij aan robuustere, klimaatbestendige kustecosystemen.
Samenwerking tussen vier partners
BELREEFS verenigt Jan De Nul, het Instituut voor Natuurwetenschappen, Shells & Valves en Mantis Consulting. In opdracht van de Dienst Marien Milieu (FOD Volksgezondheid) leveren we gezamenlijk de kennis, de materialen en de logistiek om het project uit te voeren.
BELREEFS maakt deel uit van actie T4.8 van het LIFE Belgium for Biodiversity-programma (B4B) en ligt in het verlengde van de nieuwe Europese Natuurherstelverordening, die elke lidstaat verplicht een herstelplan op te stellen.
“De Noordzee is niet alleen een economische motor, maar ook een unieke natuurlijke omgeving die we goed moeten beschermen. Het uitzetten van jonge oesters is een investering in biodiversiteit en klimaatbestendigheid. Met projecten als BELREEFS willen we tegen 2030 minstens 20% van de Noordzee ecologisch herstellen.”
— Annelies Verlinden, minister van Justitie en Noordzee
Een jaar voorbereiding, nu resultaat
De operatie is het resultaat van meer dan twaalf maanden onderzoek en voorbereiding. Het projectteam evalueerde diverse biologisch afbreekbare materialen als rifsubstraat en koos uiteindelijk voor gebakken kleistenen (Oyster Heaven). Op de stenen werden oesterlarven “ingezaaid” en enkele weken verder opgekweekt. Een deel van het kweekwerk vond plaats in Nederland (Stichting Zeeschelp), terwijl ook in Oostende gewerkt wordt aan lokale teeltcapaciteit.
Van laboratorium tot zeebodem
Zodra de jonge oesters stevig vastzaten, verliet een installatieschip de haven van Oostende om bijna 1.900 met oesters begroeide rifstenen te plaatsen rond het wettelijk beschermde wrak “Kilmore”, op een grindbed op 30 m diepte. De locatie werd geselecteerd op basis van onderzoek van de zeebodem door het Instituut voor Natuurwetenschappen en in nauw overleg met de visserijsector via de Redercentrale. Het doel is optimale overleving voor de oesters en minimale verstoring van andere activiteiten op zee.
“Platte oesterriffen zijn de koraalriffen van onze Noordzee. Deze ‘ecosysteembouwers’ trekken talloze vissen en andere diersoorten aan, waardoor ze een rijk en levend onderwaterlandschap vormen. Met het BELREEFS-project zetten we een cruciale eerste stap naar het herstel van deze waardevolle ecosystemen in onze eigen Noordzee. Erg trots dat we hier met Mantis kunnen aan bijdragen.”
— Mathieu Wille, projectleider Blauwe Economie bij Mantis
Monitoren en daarna opschalen
De installatie luidt het begin in van een intensief driejarig monitoringsprogramma. Verwacht wordt dat ruim 30.000 oestertjes de volwassen leeftijd halen, zich voortplanten en een zelfonderhoudend rif vormen dat op termijn zonder verdere menselijke inmenging kan groeien. De verzamelde data zullen richting geven aan toekomstige opschalingsplannen van natuurherstel.
Het project sluit bovendien aan bij de richtlijnen van de Native Oyster Restoration Alliance (NORA), zodat we steeds werken met de best beschikbare kennis en internationale ervaring.
Mantis Consulting en de Blauwe Economie
Wij geloven dat technologische vooruitgang en natuurherstel hand in hand gaan. Binnen BELREEFS dragen we onze expertise in ecologisch ontwerp en projectcoördinatie bij om de herintroductie van platte oesters succesvol te maken. Sommige gebruikte technieken zullen straks ook toegepast worden bij het natuurinclusief ontwerp van offshore-infrastructuur, zoals windparken en kabeltracés binnen Natura 2000-zones.
Lees meer over de Blauwe Economie
Compenseer je CO2-uitstoot in de Blue Economy
